www.nfa.pl/

:: Jak zostać złodziejem, czyli mobbing poza zatrudnieniem
Artykuł dodany przez: nfa (2005-02-11 17:24:23)

Waldemar Korczyński (Mikołaj Korzec)

Jak zostać złodziejem, czyli mobbing poza zatrudnieniem

Przedstawiający się na forum dyskusyjnym Gazety Wyborczej w Kielcach jako pracownik Wydziału Zarządzania i Administracji Akademii Świętokrzyskiej, a podpisujący się m.in. miko2, człowiek pomówił mnie na forum NFA m.in. o próbę zawłaszczenia komputera. Nie mam zamiaru podejmować tu polemiki z podnoszonymi zarzutami, ale sama sprawa jest jak myślę doskonałą ilustracją sytuacji w jakiej może znaleźć się każdy z nas i dlatego pozwolę sobie napisać o niej słów kilka. Warto wiedzieć, co może zrobić uczelnia jeśli ma ochotę krnąbrnemu ex-pracownikowi dokopać. Miałem ostry konflikt z władzami AŚ, którym postawiłem publicznie kilka poważnych zarzutów. Opisywanie szczegółów byłoby nużące, więc je pominę. Zainteresowani (i cierpliwi – to jest materiał na książkę) mogą o tym poczytać w m.in. FA (http://www.forumakad.pl/archiwum/2002/07-08/ARTYKULY/11-za-taki_wydzial.htm??, http://www.forumakad.pl/archiwum/2003/02/artykuly/10-za-skandalu_ciag_dalszy.htm, http://www.forumakad.pl/archiwum/2003/05/artykuly/14-za-tepienie_szkodnikow.htm) i Słowie Ludu (http://www.slowoludu.com.pl/, trzeba znaleźć artykuły „Uniwersytet/ bez żartów” 22 kwietnia 2002 chyba str. 8 i „Pierwsza wojna uniwersytecka”, 26 kwietnia chyba str. 9). Sprawa toczyła się ponad rok, ja w swej naiwności pisałem do różnych instytucji (zachowywałem bardzo ściśle „drogę służbową” i każdorazowo informowałem przełożonych, że mam zamiar do kogoś „wyżej” napisać) i miałem nadzieję, że któraś sprawę „wyprostuje”. Na początku września 2002 zostałem ostrzeżony, iż władze nie mają zamiaru dalej tolerować mojej „nielojalności” i albo wyrażę skruchę, odwołam wszystkie zarzuty i będę o wydarzeniach w Wydziale milczał, albo wylecę. Nieoficjalnie dowiedziałem się jednak, ze wylecę niezależnie od tego co uczynię, bo za bardzo komuś zalazłem za skórę. W tej sytuacji odmówiłem. 13-go września 2002 prof. Andrzej Szplit przekazał mi pismo, w którym stwierdził, iż napisałem na jakimś forum, że habilitował się w enerdówku, co, jak zrozumiałem, uważał za despekt. W tymże piśmie stwierdził, ze faktycznie się w NRD habilitował i załączył potwierdzenie uznawalności jego stopnia w Niemczech. Stwierdził też, że sprawą zainteresuje władze Akademii. Z pisma nie wynikało jednoznacznie czy chodzi o enerdówek, karierę naukową prof. Szplita czy moją skromną osobę, więc do dziś nie wiem o co chodziło. 20 września Rektor AŚ, prof. Adam Massalski napisał na tym piśmie „prorektor p. prof. W Szostak”, zaś wspomniany prof. Władysław Szostak napisał na nim, iż „uważa, że należy skierować do Rzecznika Dyscyplinarnego AS celem założenia sprawy dyscyplinarnej.”. W dniach 26-28 września planowałem udział w konferencji w Warszawie, a 1 i 2 października byłem, także w Warszawie, umówiony na spotkanie. Dziekan prof. Antoni Malinowski podpisał moją delegację i spokojnie szykowałem się do wyjazdu. 25 września byłem w pracy od 8-mej do 17-tej, a ok. 19-tej, gdy musiałem tam wrócić po zapomniane materiały portier wręczył mi pismo nakazujące opróżnienie pokoju „w terminie w dniu 30 września”. Kwitując napisałem, ze nie jest to możliwe, bo termin jest zbyt krótki. 30 września zrobiłem wstępny „remanent” i mając nadzieje na normalne rozwiązanie sprawy przygotowywałem „wyprowadzkę” na 4-5 października. 3-go października, kiedy wróciłem z Warszawy, nie otrzymałem już kluczy do pokoju, ale dostałem pismo; pokój został przejęty przez komisję pod dowództwem prof. Zbigniewa Gazdy.


Ani spisu z natury, ani spisu moich rzeczy nie sporządzono, a ja do 19 października dwa razy w tygodniu po uprzednim uzgodnieniu z kierownikiem obiektu i tylko w jej obecności mogłem się wyprowadzać. Zajęto m.in. moje prywatne książki, dyktafon z nagraniem niektórych wystąpień na konferencji, gromadzone przez wiele lat informacje bibliograficzne i wszystko co pisałem, m.in. pracę, którą chciałem przedłożyć jako brakująca cześć habilitacji. Sam tekst byłem w stanie odtworzyć w ciągu 2-3 miesięcy, ale uzupełnienie odwołań do literatury było niemożliwe. Chciałem odebrać moje rzeczy komisyjnie, ze spisaniem stosownego protokołu, gdzie napisane byłoby co biorę i co w pokoju zostaje. Zostałem wyśmiany. Wykombinowałem więc sobie, ze sprowadzę świadków i zaplanowałem przejęcie rzeczy na czwartek 17 października. 11 października po swoje rzeczy przyszli moi współpracownicy. Pobrali też część moich rzeczy, które przywieźli mi do domu. Mimo, iż odbywało się to w obecności kierownika obiektu, która patrzyła im na ręce, nikt ich o żadne pokwitowanie nie poprosił, a część dokumentów wzięła, też bez pokwitowania, pracownica dziekanatu. Moi współpracownicy przynieśli mi do domu sporą część moich rzeczy m.in. niektóre książki, część „fiszek” bibliotecznych i trochę rozmaitych papierów. Mam do nich absolutne zaufanie i nie wierzę, aby mogli jakikolwiek należący do mnie przedmiot po drodze zagubić. Nie mam jednak takiego zaufania do komisji, która przejmując cudzą własność nie robi stosownego jej spisu. W tej sytuacji ja nie bardzo mogłem już cokolwiek przejmować, bo niesposób było ustalić co w pokoju było. Proponowałem spotkanie komisji i wszystkich, którzy cokolwiek pobierali, ale nic z tego nie wyszło. I tu zaczyna się problem laptopa, o którym napisał miko2. Otóż ja miałem w domu tylko należący do AŚ laptop i torbę do jego przenoszenia. Pozostałe części wyposażenia o wartości ok. 5-10% wartości laptopa pozostały w przejętym przez komisję pokoju. Przewidując kłopoty starałem się sprawę wyjaśnić i pisałem mnóstwo pism do władz Wydziału i Uczelni z prośbą o ustalenie, co w pokoju zostało i jasne wyartykułowanie roszczeń AŚ pod moim adresem. Dostałem kopie rewersów na komputer i trzy książki. Na rewersie dotyczącym laptopa dopisano coś i do dziś nie wiem, kto i kiedy to zrobił. Kiedy zapytałem czy wystarczy, że oddam komputer i torbę, dowiedziałem się, ze mam oddać, to co pokwitowałem. O szczegółach nikt oficjalnie rozmawiać nie chciał, a nieoficjalnie dowiedziałem się, że chcą komputer z całym wyposażeniem lub 12.500 PLN (rynkowa wartość tego sprzętu w 2003 roku wynosiła ca 3000 PLN). Potem było jeszcze wiele pism, odrzucona przez Panów Massalskiego i Malinowskiego propozycja określenia w obecności prowadzącego sprawę policjanta czego AŚ ode mnie chce, aż wreszcie prowadząca sprawę Prokurator w mojej obecności zadzwoniła do Dziekana Malinowskiego i uzyskała jego oświadczenie, że wystarczy bym zwrócił komputer i torbę. Uczyniłem to za dwa lub trzy dni w towarzystwie świadka. Komputer zwróciłem, ale okazało się, że rewersu dostać z powrotem nie mogę. Przy okazji przekazywania komputera wyniknęło jeszcze dodatkowe zamieszanie, bo otrzymałem do ręki początkowo nie oryginał, ale kserokopię pokwitowania zwrotu. Po krótkich wyjaśnieniach, że była to jednak pomyłka sprawę zwrotu komputera uznałem za zamkniętą. Tak samo potraktowała ją prowadząca sprawę Prokurator i umorzyła dochodzenie. Był to oczywiście błąd, bo Akademia napisała natychmiast zażalenie skarżąc mnie o bezprawne używanie komputera bez jej zgody. Nie używałem go często, ale obawiając się rozładowania baterii i problemów przy oddawaniu komputera starałem się od czasu do czasu komputer uruchomić (gdyby bateria się rozładowała, komputer mógłby bez włączenia do kontaktu nie zadziałać, byłaby to ewidentnie moja wina i mogłem być zmuszony do zapłacenia 12.500 PLN). I rzeczywiście napisałem kilka pism, głównie w sprawach związanych z oddaniem tegoż komputera.

Prawdę mówiąc, nie wiedziałem wówczas, że naruszam tak poważnie prawo. 5 stycznia tego roku odbyła się rozprawa, na której sąd oddalił zażalenie Akademii, dzięki czemu do tiurmy nie poszedłem. Tak właśnie zostałem przez Miko2 mianowany złodziejem.
Sprawa jest bardziej komiczna niż poważna, ale ilustruje jak już wspomniałem pewien sposób myślenia charakterystyczny dla niektórych przedstawicieli naszego środowiska. Jego istotą jest przekonanie, że każdy ma znać swoje miejsce w szeregu, a ten co jest „wyżej” może tego „niższego” w dowolny sposób zgnoić, nie tylko pozostając bezkarnym, ale nie tracąc również niczego ze swojego autorytetu. W tej konkretniej sprawie nie udało się to do końca, głównie dlatego, że mając już pewne doświadczenie w kontaktach z władzami AŚ starałem się w miarę możliwości uprzedzać, nieudolne często, pomysły tychże władz na załatwienie mnie w odpowiadającym im stylu. Warto tu zwrócić uwagę na postawę AŚ, która konsekwentnie uchylając się od jasnego określenia roszczeń pod moim adresem usiłowała na mnie wymusić płacenie za rzeczy, które sama posiada. Zaskarżenia decyzji o umorzeniu postępowania nie warto chyba komentować. O sprawie nie warto byłoby pewnie pisać, gdyby nie ciekawostka prawna. Otóż przez mobbing rozumie się szykanowanie pracownika przez AKTUALNEGO pracodawcę. Ja byłem mobbingowany przez BYŁEGO. Praca w uczelni ma trochę inny charakter niż np. praca w zakładzie pracy, gdzie pracodawca zapewnia wszystkie narzędzia w miejscu pracy i sytuacje podobne do opisanej mają małe szanse zaistnieć. Według mojego rozeznania opisany wyżej przypadek nie daje się zakwalifikować jako naruszenie prawa, a dla dotkniętego taką postawą uczelni bywa bardzo dotkliwy. Ja straciłem mnóstwo czasu na dowodzenie, że nie jestem wielbłądem, a i tak jestem publicznie pomawiany o zamiar zawłaszczenia sprzętu i nie mam szans na ukaranie sprawcy pomówienia. Wydaje mi się, że ze względu na specyficzny charakter pracy w uczelni należy możliwie szybko powołać jakiś organ, który znając charakter tego właśnie stosunku pracy pomagałby rozstrzygać podobne do opisanej sprawy. Ja zwracałem się o interwencję m.in. do Ministra Edukacji i RGSW, ale okazuje się, że obie te instytucje nie są tu kompetentne. Daleki jestem od wyrażania jakichkolwiek generalizujących opinii, ale obawiam się, że konieczna z punktu widzenia edukacji autonomia uczelni i wysoki autorytet społeczny prominentnych pracowników szkół wyższych mogą być interpretowane jak zachęta do czynów godzących w dobra opinię całego środowiska i niekoniecznie zgodnych z celami, dla których uczelnie tę autonomie mają. Uprzedzając ew. zarzut, iż ten tekst też dobrej opinii środowisku nie przysporzy, chciałbym zauważyć, że ja wyczerpałem już wszelkie inne możliwości dowodzenia mych racji. Jest jeszcze jeden problem związany z hermetycznością naszego środowiska. Chodzi o swoistą utratę kontaktu z rzeczywistością. Od pracownika uczelni wymaga się niekiedy z jednej strony lojalności na poziomie wasala, z drugiej, to już zawsze, przestrzegania bardzo ostrych norm etycznych dotyczących jego stosunków z CAŁYM społeczeństwem, którego środowisko chciałoby być elitą. Jakoś to pewnie można pogodzić, ale ta homeostaza jest mało stabilna i w konkretnych przypadkach trudna do utrzymania przez tych, którzy winni o to dbać.

W moim konkretnym przypadku wskazywałoby na to m.in.:
1.Przeginanie przez władze AŚ pały w ignorowaniu prawa. Tak np. zgodnie z Ustawą to Rektor reprezentuje na zewnątrz uczelnię i to on właśnie powinien na moje pisma odpowiadać. Jeśli deleguje dokądkolwiek swe uprawnienia, to powinien zainteresowanego o tym powiadomić. Zamiast odpowiedzi odsyłał mnie do bliżej nieokreślonych „władz i pracowników wydziału” nie precyzując np. przez podanie imienia i nazwiska, do kogo mam się zwrócić. Nie wspomnę już o notorycznym naruszaniu KPA poprzez nieodpowiadanie na moje pisma.
2.Nie wiem jak to elegancko nazwać, ale wydaje mi się, że pewną rolę odgrywały tu również i takie fakty, jak zgoda prof. Szplita na zamieszczenie w sygnowanej jego nazwiskiem – był redaktorem naukowym - książce bardzo oryginalnego własnego życiorysu. (też bym na to nie wpadł, gdyby nie zabawny komentarz na internetowym forum dyskusyjnym ani nie dyskutował tej sprawy, gdyby mnie do tego miko2 nie zachęcał.). W niektórych sytuacjach może to prowokować takich jak ja typów do posiadania innych niż Pan Profesor Szplit poglądów.
3.Trochę podobnie jest z wydanym w 2001 roku za spore pieniądze folderem Akademii, na którego okładce pod napisem Akademia Świętokrzyska im. Jana Kochanowskiego zobaczyć można JM Rektora Adama Massalskiego w gronostajach, z berłem, pierścieniem i bukiecikiem różnokolorowych, z przewagą żółtych, kwiatków, a wewnątrz naliczyłem 8 zdjęć Pana Rektora. Folder liczy 26 stron razem z okładkami. Całą stronę 3 zajmuje życiorys. Z życiorysu dowiadujemy się nie tylko o pochodzeniu i osiągnięciach naukowych Rektora ale również np. o tym, kiedy był Radnym. Ja nie mogę zrozumieć po co komu w tym właśnie miejscu taka informacja, ale jakieś powody pewnie były. Na stronach 4 i 5 znaleźć można odpowiednio już mniejsze, ale większe niż zdjęcia dziekanów na stronach wydziałów, zdjęcia prorektorów. Całość wydana na znakomitym papierze w doskonałych kolorach i 4 językach.
4.Wydaje się, że władze nie do końca dostrzegają, iż okres PRL-u trochę jakby już mijał i stosują stare, sprawdzone, metody zarządzania personelem. Warunkiem stosowalności tych metod była jednak nie tylko ówczesna władza, ale również totalny brak możliwości publicznego wypowiadania się przeciętnego obywatela, pracownika uczelni również. Dziś mamy np. Internet, a i prasa bywa czasami trochę ciekawsza niż w nieodżałowanych czasach PRL. Nie wiadomo jak długo to potrwa, ale gra na przetrzymanie może się jednak opłacać.

5.Miko2 (na innym forum) argumentuje najczęściej przez odwołanie się do autorytetu. Robi to zwykle w prymitywny sposób, który bardziej tym autorytetom szkodzi niż pomaga np. przytacza pozytywną opinie jakiegoś autorytetu w sytuacji, gdzie łatwo sprawdzić można, że opinia ta ignoruje stan faktyczny. Nie chcę pisać o przykładach, bo wolałbym, by autorytety te autorytetami pozostały, ale jest to zjawisko częste. Bardzo często dzieje się to na zasadzie „pociągi się wprawdzie w PRL spóźniały, ale w Ameryce bili Murzynów”, bo nasz przemiły miko2 ma wyjątkowy dar zmieniania tematu. Kiedy okazało się np., że jego wywody o „rzeczywistych” powodach wywalenia mnie z AŚ i powoływanie się na uzasadnienie wyroku SR w Kielcach (nb. jak on na to wpadł, ja tego uzasadnienia jeszcze – piszę to 10 lutego - nie widziałem), można łatwo podważyć, zajął się natychmiast moją kolejną wadą. Mam tych wad więcej (tylko miko2 ideałem jest) nie mogę więc wykluczyć, że znów mu podpadnę. Podobnie jest i w innych kwestiach; zamiast odpowiadać na konkretne zarzuty argumentuje (i to głupio) ad personam i powołuje się przy okazji na autorytety, które wikła w ten sposób w rozmaite niezbyt czyste sprawy. Ja staram się informować ludzi na których się taki „miko2” czy „Fayol” powołuje, ze są w to wrabiani, ale efekty są żadne. Mam niekiedy wrażenie, ze ludzie ci stali się jakimiś zakładnikami wypowiedzianych kiedyś nieostrożnie opinii, z których trudno się wycofać, a które tacy jak miko3 wykorzystują. Ponieważ tacy jak ja musza się jakoś do tych opinii w konkretnym kontekście odnieść wiec powstaje sytuacja, w której autorytety rzeczywiście narażone na różne zarzuty bywają. Problemu tego nie rozwiąże jednak żadna próba zamknięcia czyichkolwiek ust, bo rozmaite dziwne sprawy wypływają w każdym środowisku i trzeba po prostu wypracować sposób reagowania na sygnały o nich. Dopuszczanie do możliwości potraktowania miko2 jako reprezentanta opinii całego środowiska uczelni (a tak zrozumieć można brak reakcji na sygnalizowanie przeze mnie nadużywanie przez miko2 wyrażanych przez autorytety opinii) doprowadzi z czasem do totalnego upadku wielu aktualnych autorytetów.
Nie jestem pewien czy tak szczegółowe opisywanie zjawiska nie zaciemni istoty sprawy i nie „spersonalizuje” jej. Napisanie tego tekstu wymusił na mnie wspomniany już Miko2. Gdybym go nie napisał to Miko2 powtórzyłby pewnie swoje wywody w kilku jeszcze innych miejscach, a ja miałbym zerową szansę aby się bronić, bo zgodnie z obowiązującym prawem Portal Internetowy, gdzie człowiek może być pomówiony, nie ma obowiązku ujawnienia danych pomawiającego.
Prawdę mówiąc mam mieszane uczucia pisząc takie jak ten teksty. Z jeden strony jest to ewidentna strata czasu, który mógłbym wykorzystać na ciekawsze rzeczy. Z drugiej jednak ignorowanie istnienia rozmaitych „Miko2”, „Fredericków Taylorów”, „Adamieckich” czy „Fayoli” (wszystko to są skromne, oczywiście, niewątpliwie, nicki osób które zaszczyciły mnie swoją uwagą) prowadzić może do wyrobienia u tych ostatnich nadmiernie rozwiniętego poczucia skromności i w efekcie spowodować, że jakiś kolejny frajer zapłaci frycowe, którego znając moją historię, mógłby być może uniknąć. W tym sensie miko2 spełnia rolę pozytywną i można mieć nadzieję, że ten tak ważny społecznie gatunek prędko nie wyginie. I tym optymistycznym akcentem pozwolę sobie moje przydługie trucie zakończyć.


adres tego artykułu: www.nfa.pl//articles.php?id=58