www.nfa.pl/

:: Sprawa uchwały antylustracyjnej w Instytucie Badań Literackich PAN
Artykuł dodany przez: nfa (2007-04-02 21:06:48)

Do Członków i Prezydium Rady Naukowej
Instytutu Badań Literackich
Polskiej Akademii Nauk
Warszawa


Na posiedzeniu 20 marca 2007, na wniosek Prezydium Rady Naukowej IBL, Rada podjęła trzy uchwały dotyczące reformy PAN oraz konsekwencji ustawy lustracyjnej w środowisku naukowym.
Nastąpiło to jednak z naruszeniem ustalonego porządku obrad, w którym – w wersji dostarczonej członkom Rady – nie było takiego punktu. Co więcej, uchwały te zostały poddane pod dyskusję i głosowanie bez uprzedniego formalnego uchwalenia przez Radę zmiany porządku obrad w dniu 20 marca 2007 r.
Projekt uchwał – nie zapowiedzianych w porządku zebrania Rady – został wprowadzony bezpośrednio po przedstawieniu przez Dyrekcję sprawozdania z prac Instytutu w roku 2006, czyli faktycznie jako pierwszy głos w dyskusji nad zatwierdzeniem tego sprawozdania przez Radę. Zamiast więc niezbędnej dyskusji nad sprawozdaniem Dyrekcji IBL PAN, Prezydium Rady poddało pod obrady uchwały nie wiążące się w ogóle z tym sprawozdaniem, a następnie otworzyło nad nimi dyskusję. W rezultacie dopiero po jej zakończeniu oraz już po podjęciu wspomnianych uchwał, zarządzono głosowanie nad sprawozdaniem Dyrekcji – które przyjęto bez dyskusji.
Popełniono tu kilka rażących uchybień formalnych istotnie zakłócających tryb i zasady pracy w Radzie Naukowej.
Po pierwsze, Radzie Naukowej narzucono zmianę porządku obrad, który formalnie nie został przez nią przyjęty.
Po drugie, ze względu na obszerny program nie było czasu na wyczerpujaca dyskusję – ani nad dodatkowymi uchwałami, ani nad sprawozdaniem Dyrekcji IBL. Tak więc wprowadzenie pod obrady trzech nie zapowiedzianych wcześniej uchwał spowodowało, że porządek obrad został zburzony.

Po trzecie, zainicjowane przez Prezydium RN decyzje, które doprowadziły do podjęcia uchwał, naruszyły suwerenność Rady Naukowej IBL. Członkowie Rady zostali postawieni w sytuacji zaskoczenia — musieli bowiem podejmować decyzje bez przygotowania, nie mogąc się zapoznać wcześniej z problemem, nie znając tekstu omawianych ustaw (zarówno uchwalonych jak i planowanych) ani problematyki, jaka się z nimi wiąże. Prezydium przygotowało projekty uchwał bez upoważnienia Rady, która wszak przedtem tych spraw wcale nie rozważała, ani nikogo z Prezydium nie prosiła o przygotowanie tekstów takich uchwał. Rada nie mogła więc przeanalizować spójności ani zasadności dość długich tekstów, i pod naciskiem czasu musiała podejmować decyzje na podstawie usłyszanych wypowiedzi, nie mogąc nawet przeczytać uchwalanego tekstu. Ponadto – jak kilkakorotnie informowali członkowie Prezydium RN – treść tych uchwał była wcześniej ustalana z osobami, które nie tylko nie są członkami RN IBL PAN, ale nie są też ani pracownikami IBL, ani PAN. Rada nie została poinformowana, kim były te osoby.

Wskazane fakty wskazują jednoznacznie, że uchwały RN w dniu 20 III 2007 r. zostały podjęte z wielokrotnym i drastycznym naruszeniem właściwego porządku pracy Rady. Uważamy, że z tych powodów uchwały podjęte w opisanym trybie powinny być uznane za nieważne. Gdyby bowiem miały być ważne, to powinny być poddane pod głosowanie po uprzednim wprowadzeniu ich do porządku kolejnego posiedzenia RN i po przeprowadzeniu dyskusji w taki sposób, by każdy – po wcześniejszym zapoznaniu się z treścią uchwał – miał czas, by się na ich temat wypowiedzieć.
Ponadto sprawą formalnie niedopuszczalną jest apelowanie do osób nie będących ani członkami RN ani pracownikami IBL, aby podpisywały się pod tekstem trzeciej uchwały. W ten sposób została bowiem zatarta granica pomiędzy dokumentem uchwalonym przez gremium pochodzące z wyboru a listem otwartym, który może być sygnowany wyłącznie przez indywidualnych sygnatariuszy.

Osobną kwestią jest treść trzeciej uchwały, nawołująca do oporu przeciwko uchwalonej przez Sejm ustawie lustracyjnej - jako według autorów uchwały RN IBL - zagrażającej swobodom obywatelskim i wolności nauki, łamiącej sumienia, prawa pracownicze itp. Naszym zdaniem treść przyjętej uchwały naruszyła apolityczność Rady, albowiem Rada przegłosowała wspólne stanowisko w kwestiach ściśle politycznych i ideowych, to znaczy takich, których ocena zależy nie od kompetencji naukowych, lecz od światopoglądu członków Rady. A przecież jest oczywiste, że członkowie Rady Naukowej mają prawo do posiadania odmiennych opinii politycznych, które nie mogą podlegać głosowaniu w takim trybie jak kwestie stricte naukowe.
Przyjąwszy wspominaną uchwałę, stworzono sytuację, w której mniejszość członków Rady – a do niej w tej sprawie należymy – nie zgadza się z treścią uchwały i wbrew swojej woli musi ją firmować. Treść uchwały nie dotyczy bowiem ustawowych decyzji należących do kompetencji Rady Naukowej i przez nią rozstrzyganych drogą głosowania, lecz przeciwnie - należy do istotnych spraw światopoglądowych i moralnych, o których każdy powinien decydować sam za siebie. W sytuacjach konfliktowych – jeśli do nich dochodzi – należy dać możliwość zgłoszenia votum separatum. I ta propozycja została podczas posiedzenia Rady odrzucona.
W związku z powyższymi zastrzeżeniami wnioskujemy do Prezydium Rady Naukowej IBL o wprowadzenie do porządku obrad najbliższego posiedzenia Rady następującego punktu:
1. Zgłoszenie votum separatum niżej podpisanych pracowników IBL PAN od wspomnianej uchwały podjętej przez RN IBL PAN w dniu 20 III 2007 r.

Warszawa, 22 marca 2007 r.

Prof. dr hab. Włodzimierz Bolecki
Doc. Dr hab. Edward Boniecki
Doc. dr hab. Andrzej Dąbrówka
Prof. dr hab. Teresa Kostkiewiczowa
Prof. dr hab. Aleksandra Okopień-Sławińska







adres tego artykułu: www.nfa.pl//articles.php?id=374