www.nfa.pl/

:: Naukowcy a społeczeństwo
Artykuł dodany przez: nfa (2007-09-06 14:07:03)

Józef Wieczorek


Naukowcy a społeczeństwo


Często słyszymy, że celem nauki jest poznawanie prawdy. Tak naukowcy przedstawiają społeczeństwu swoją misję. Skoro tak, to wyniki pracy naukowców winny być przedstawione ogółowi społeczeństwa w sposób zrozumiały, aby społeczeństwo rozumiało na czym ta prawda polega i dlaczego społeczeństwo ma płacić podatki na badania naukowe i formowanie nowych naukowców. Niestety w praktyce nie zawsze wygląda to tak pięknie.

Rozliczenia z realizacji projektów badawczych finansowanych przez społeczeństwo często są znane formalnie tylko przez wewnętrzne komisje, czy ksiegowość.

Brak jest rzetelnych baz danych o ludziach nauki i wynikach ich pracy.

Informacje spopularyzowane, zrozumiałe dla społeczeństwa nie są regułą, lecz wyjątkiem. Mimo coraz bardziej rozpowszechnionego korzystania z internetu niewiele jest stron internetowych naukowców przybliżających wyniki ich pracy społeczeństwu.


Więc pretensje, naukowców. że ich praca nie jest doceniana, że nie są dowartościowani, nie do końca są uprawnione. Sami naukowcy w części za ten stan rzeczy ponoszą odpowiedzialność.


Postulat prowadzenia dialogu ze społeczeństwem, i to dialogu bezpośredniego, jest w pełni zasadny. Problem w tym, że w praktyce np. rektorzy wyższych uczelni preferują prowadzenie dialogu wsobnego (między sobą), i nader rzadko dochodzi do dialogu z organizacjami oddolnie budowanego społeczeństwa obywatelskiego, a także niżej stojącymi w oficjalnej hierarchii pracownikami, a co dopiero mówić o nieutytułowanej części społeczeństwa.


Naukowcy winni zejść z obłoków na ziemię. Skoro utrzymywani są ze środków publicznych, winni publicznie się z tych środków rozliczać, a obywateli szanować, bez względu na to, czy i jakie tytuły posiadają. Społeczeństwo ma uzasadnione obawy przed niektórymi badaniami naukowców. Ma prawo do ograniczonego zaufania do ich poczynań i poglądów. To na naukowcach spoczywa odpowiedzialność za prowadzenie rzetelnego, uczciwego dialogu ze spoleczeństwem.


Problem właściwej komunikacji naukowców ze społeczeństwem został dostrzeżony przez Komisję Europejską. Według autorów raportu Europejskiego Naukowego Gremium Doradczego (EURAB) http://ec.europa.eu/research/eurab/pdf/eurab_

07_013_june_%202007_en.pdf

"badacze powinni angażować się w bardziej konstruktywną wymianę informacji ze społeczeństwem i w poważniejszy sposób uwzględniać obawy społeczeństwa związane z ich pracą. "

Nie pozostaje nic innego jak tą dyrektywę wprowadzić w życie.

--------------------------------------------------------

http://ec.europa.eu/eracareers/pdf/kina21620b8c_pl.pdf
Europejska karta naukowca

Zaangażowanie społeczne

Naukowcy powinni zapewnić, aby ich działania naukowe były przedstawione ogółowi społeczeństwa w taki sposób, by były zrozumiałe dla osób nie będących specjalistami, tym samym podwyższając poziom powszechnego zrozumienia nauki. Bezpośredni dialog ze społeczeństwem pomoże naukowcom lepiej zrozumieć jego zainteresowanie priorytetami nauki i technologii, a także jego obawy.

Public engagement
Researchers should ensure that their research activities are made known to society at large in such a way that they can be understood by non-specialists, thereby improving the public’s understanding of science. Direct engagement with the public will help researchers to better understand public interest in priorities for science and technology and also the public’s concerns.

---------------------
EURAB: konieczny jest poważniejszy dialog między badaczami a społeczeństwem [Data: 2007-07-02]
http://cordis.europa.eu/fetch?CALLER=PL_NEWS_FP7&ACTION=

D&DOC=3&CAT=NEWS&QUERY=1183663133537&RCN=27960

EUROPEAN RESEARCH ADVISORY BOARD. FINAL REPORT Research and Societal Engagement. June 2007
http://ec.europa.eu/research/eurab/pdf/eurab_07_013_june_%202007_en.pdf

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Tekst ( wersja wstępna) przygotowany w ramach realizacji zadania "Analiza zasadności wprowadzenia w Polsce zaleceń "Europejskiej Karty Naukowca" i "Kodeksu Postępowania przy Zatrudnianiu Naukowców" - Autor: Józef Wieczorek" dofinansowanego przez MNiSzW z zakresu działalności wspomagającej badania zgodnie z umową nr. 556/DWB/P/2007 r




adres tego artykułu: www.nfa.pl//articles.php?id=423