Autor:Józef Wieczorek
1 maja 2004 r. Polska znalazła się w Unii Europejskiej, ale ten fakt jakby nie został zauważony
przez decydentów nauki i szkolnictwa wyższego i nasz system nauki nadal funkcjonuje według porządku wschodniego a nie zachodniego. Kwalifikacje naukowców utytułowanych na wschodzie wątpliwości nie budzą, do naszego systemu świetnie się nadają, co innego z naukowcami
polskimi, którzy zdecydowali się na uprawianie nauki w nadal podejrzanych uczelniach zachodnich – ci jak nie ukryją swojego polskiego obywatelstwa raczej szans na stanowisko profesorskie w Polsce nie mają. Wygląda to paradoksalnie, ale rzecz w tym, że paradoksami nasz system nauki stoi, ale tak naprawdę – leży.
Autor:Józef WieczorekDROGI I BEZDROŻA NAUKI W POLSCE. - Analiza zasadności wprowadzenia w Polsce zaleceń Europejskiej Karty Naukowca i Kodeksu postępowania przy rekrutacji naukowcówhttp://www.nfa.pl/skany/drogi.pdf
Autor:Krzysztof Schmidt-Szałowski
W przypadku instytucji naukowych, uniwersytetów, jawność, na którą nacisk kładzie EKN, ma szczególne znaczenie. Są to społeczności w większym lub mniejszym stopniu zhierarchizowane, bo taka jest ich natura. Pozycja poszczególnych ich członków musi zależeć od osiągnięć twórczych w tej szczególnej dziedzinie, jakim jest „poznawanie i głoszenie prawdy”. A warto zauważyć, że „głoszenie prawdy”, to na wyższych uczelniach przede wszystkim działalność dydaktyczna, niestety, w ostatnim okresie często traktowana jako utrudnienie w zdobywaniu pożądanych stopni akademickich
Autor: Paweł Kisielow
Ocena kondycji nauki w Polsce (przede wszystkim nauk doświadczalnych) od lat wydaje się być zgodna. Było i jest źle. Osiągnięcia naukowców w Polsce nie odpowiadają twórczemu potencjałowi 40 milionowego kraju, brakuje jednak „wewnętrznych” sił środowiska aby to zmienić. Zalecenia Europejskiej Karty Naukowca mogą pomóc w przełamaniu frustrującej niemocy.
Autor:Józef Wieczorek
Obecnie realizowany w Polsce model kariery naukowej, zabezpieczony regulacjami prawnymi, jest głęboko zakorzeniony w systemie odziedziczonym po PRL. Niestety niedawno przyjęte ustawy o szkolnictwie wyższym i stopniach naukowych - ten model petryfikują. Co prawda w środowisku akademickim trwa debata nad modelem kariery naukowej , ale środowisko jest w tej materii bardzo podzielone i raczej nie ma wiele nadziei, aby bez udziału czynnika zewnętrznego środowisko autonomicznie się zreformowało w nawiązaniu do trendów światowych.
Autor: Józef Wieczorek
Nauka jest globalna więc i ocena naukowców winna uwzględniać znaczenie wyników badań naukowców w aspekcie globalnym.
Oceny wyników naukowców z tego samego ośrodka, czy z konkurencyjnych polskich ośrodków naukowych mogą odbiegać bardzo od oceny obiektywnej. Czasem nawet brak jest specjalistów, którzy by kompetentnie mogli wypowiedzieć się na temat wartości prac ocenianego pracownika. Nie zawsze jednak chodzi o to aby znaleźć osobę kompetentną, czasami chodzi o o taką, która oceni tak jak się oczekuje.
Autor:Józef WieczorekZalecenia Europejskiej Karty Naukowca i Kodeksu postępowania przy rekrutacji naukowców (KK) są w Polsce słabo znane, słabo popularyzowane i ignorowane w praktyce.
Zalecania mogą jednak odegrać istotną, pozytywną rolę w reformowaniu systemu nauki i edukacji w Polsce, aby uczynić go bardziej przyjaznym dla naukowców, bardziej efektywnym, bardziej kompatybilnym z systemem anglosaskim.
Autor: Józef Wieczorek
Nie ma ani jednej, jawnej oceny realizacji w Polsce zaleceń Karty i Kodeksu. Przegląd statutów uczelni i jednostek naukowych także wskazuje, że zasadnicze zalecenia, których realizacja zapobiegłaby generowaniu patologii w nauce i edukacji nie są respektowane. Co więcej, w praktyce wygląda to jeszcze gorzej.
Znajomość zaleceń Karty i Kodeksu jest znikoma w środowisku, także w środowisku KRASP, które Kartę podpisało, ale chyba przez pomyłkę.
Autor: Józef Wieczorek
Niestety mimo medialnego nagłaśniania problemu powrotów polskich naukowców, jakby zupełnie nie zauważano spraw systemowych i tego oczywistego faktu, że obecny system do tych powrotów nie zachęca, lecz skutecznie im przeciwdziała.
Pracujący za granicami naukowcy najczęściej jasno argumentują 'Przed emeryturą - nie wracam, bo nie mając habilitacji w polskim systemie będę nikim'.
Autor: Józef Wieczorek
Nie ma monitoringu wprowadzania Karty i Kodeksu w instytucjach akademickich w Polsce a przegląd np. nowych statutów uczelnianych wskazuje, że zalecenia te nie są w pełni respektowane bo w końcu np. ustawa o szkolnictwie wyższym tego nie nakazuje
Rozdzial II WOLNOŚCI, PRAWA I OBOWIĄZKI
CZŁOWIEKA I OBYWATELA
Art. 54.
1. Każdemu zapewnia się wolność wyrażania swoich poglądów oraz pozyskiwania i rozpowszechniania informacji