Strona główna    Kontakt z Redakcją NFA    Logowanie  
Szukaj:

Menu główne
Aktualności:
Gorący temat
NFA w mediach
NFA w opiniach
Jak wspierać NFA
Informacje

Linki

Rekomenduj nas
Redakcja
Artykuły
Nowości
Europejska Karta     Naukowca
Patologie środowiska     akademickiego
Oszustwa naukowców
Mobbing w środowisku     akademickim
Etyka w nauce i edukacji
Debata nad Ustawą o     Szkolnictwie Wyższym
Perspektywy nauki i     szkolnictwa wyższego
Czarna Księga     Komunizmu w Nauce i     Edukacji

Wszystkie kategorie
Inne
Reforma Kudryckiej
Postulaty NFA
Reformy systemu nauki
WHISTLEBLOWING
NFA jako WATCHDOG
NFA jako Think tank
Granty European Research Council
Programy,projekty
Kij w mrowisko
Kariera naukowa
Finanse a nauka
Sprawy studentów
Jakość kształcenia
Społeczeństwo wiedzy
Tytułologia stosowana
Cytaty, humor
Listy
Varia
Czytelnia
Lustracja w nauce i edukacji
Bibliografia NFA - chronologicznie
Subskrypcja
Informacje o nowościach na twój e-mail!
Wpisz swój e-mail i naciśnij ENTER.

Najczęściej czytane
Stanowisko NIEZAL...
Tajne teczki UJ, ...
Mobbing uczelniany
Amerykańska konku...
O nauce instytucj...
Inna prawda o ucz...
Powracająca fala ...
Urodzaj na Akadem...
Darmowy program a...
Jasełka akademick...
Menu użytkownika
Nie masz jeszcze konta? Możesz sobie założyć!
Strefa NFA
Statystyki

użytkowników: 0
gości na stronie: 117


Polecamy

NFA na Facebook'u

Ranking Światowych Uczelni 2009







Artykuły > Perspektywy nauki i szkolnictwa wyższego > RAPORT NFA: NAUKA I EDUKACJA - DROGI WYJŚCIA Z KRYZYSU - Diagnoza

KRYZYS AUTONOMII NAUKI

Jest bezsporne, że obecny kryzys w sektorze nauki i edukacji jest w decydującym stopniu uwarunkowany czynnikami zewnętrznymi. Warto podkreślić, że czynniki te nie są identyfikowane i kontrolowane przez władze naukowe, co sprzyja ich negatywnemu oddziaływaniu, a także podważa realizm polityki naukowej plasując ją na poziomie pobożnych życzeń. W niniejszym szkicu możliwe jest jedynie zaznaczenie niektórych z nich, w stopniu daleko niedostatecznym.
Na plan pierwszy wysuwa się kwestia autonomii nauki, z dwóch przynajmniej powodów. Po pierwsze, na temat tej autonomii narosło wiele niejasności, które ostatnio były wykorzystywane w konflikcie politycznym między przeciwnikami i zwolennikami lustracji środowiska naukowego. Po drugie, obecny kryzys nauki ma cechy kryzysy autonomii, co oznacza, że przezwyciężenie tego kryzysu musi opierać się na gruntownym poznaniu jego specyfiki.
Autonomia nauki nie oznacza przez autonomii celów. Chodzi, podobnie jak w wielu w innych niż nauka sektorach życia, o społeczny charakter celów nadrzędnych (powszechnie uznawanych za ważne społecznie, respektowane i chronione przed sprowadzeniem do roli celów podrzędnych, a szczególnie przed unicestwieniem). Niszczące działanie ideologii komunistycznej polegało na tym, że wymuszała ona podporządkowanie sobie tych celów i dlatego w sposób zasadniczy pozbawiała naukę podstawowego uzasadnienia potrzeby autonomii. W dłuższym horyzoncie czasu musiało to przynieść opłakane skutki, czego tutaj nie potrzeba uzasadniać 13.
Wspomniana rola celów nadrzędnych nauki (rozumianych w najbardziej elementarnym znaczeniu jako wytwarzania i upowszechniania wiedzy, ale z respektowaniem koniecznej różnorodności) jest obecnie również podważona. Przede wszystkim warto zwrócić uwagę na fakt, że cele te uległy znacznemu rozmyciu z dwóch stron, a więc jako rozumienie powinności naukowych oraz jako rozkojarzenie i deformacja pojęcia nauki 14. Są to wyjątkowo silne procesy. Zasadniczy problem polega na tym, aby przywrócić nauce rzeczywiste cele, do których jest ona powołana. Cele te mogą być i są naruszane z zewnątrz, ale także - przez działania sprzeczne z nimi – od wewnątrz.
Ignorowanie możliwości naruszania autonomii nauki od wewnątrz stanowi sygnał, że autonomia nauki ma skłonność do przeistaczania się w autonomię wzrostu, czyli w kolidujące z interesem publicznym, dążenie do osiągania wpływów i osiągania korzyści. Jest to fenomen określany mianem Lewiatana.
Zachodzi ścisła zależność między rozumieniem autonomii celów nauki i pojęciem wolności naukowej. Autonomia celów przeciwstawia się nie tylko zewnętrznym zagrożeniom realizacji tych celów, lecz w równym stopniu zagrożeniom wewnętrznym. Toteż wolność naukowa nie jest, a nawet nie może być wartością bezwzględną. Musi podlegać organizującej roli celów nadrzędnych stojących niezmiennie przed nauką. Wolność ta ma więc oczywiste granice w respektowaniu podstawowych wymogów, których spełnienie warunkuje realizację tych celów.
---------------------------------------------------------------
13 Dotyczy to wszelkich ekspansywnych i totalitarnych ideologii, a więc te spostrzeżenia zachowują walor aktualności także w obliczu forsowania na gruncie naukowym współczesnych nurtów ideologicznych.

14 W tym drugim przypadku nie chodzi o to, że pojęcie nauki nie jest klarowne i bezdyskusyjne, lecz o to, że do głosy dochodzą koncepcje filozoficzne i potocznie uznawane poglądy kwestionujące ….wykluczające potrzebę zachowania obiektywizmu.



strony: [1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12]
nfa.pl

© 2007 NFA. Wszelkie prawa zastrzeżone.
0.043 | powered by jPORTAL 2